فرهنگ لغت شهرسازی و معماری==> حرف س ش

اصل 4 ترومن


دولت امریكا ابتدا در 15­خرداد 1326 طرح مارشال را ارایه كرد و سپس در 30 دی 1327 ترومن در پیام خود به كنگره، ضمن اعلام اصول گوناگونی در سیاست اقتصادی خود، اصل 4 آن را به اعطای كمك های فنی به كشورهای عقب مانده ی جهان سوم اختصاص داد. اصل چهارم از اصولی كه ترومن در تبیین رویكردهای اقتصادی امریكا اعلام كرد، از مهمترین اصول سیاست خارجی این كشور برای وابسته كردن سیستم اقتصادی كشورها طی سالهای پس از جنگ جهانی دوم است. این اصل چنین است:
«ما با یك برنامه ي شجاعانه برای اینكه پیشرفت های علمی و صنعتی خود را در اختیار مناطق عقب­مانده ی جهان قرار بدهیم این دوره را آغاز می كنیم تا مناطق مزبور به سهم خود به پیشرفت نایل گردند. به عقیده ی من، ما می‌توانیم ملتهای صلح دوست را از علوم و فنون خود برخوردار سازیم تا بتوانند به میل خود به زندگی بهتری دست یابند. با چنین همكاری با ملتهای دیگر می‌توانیم سرمایه‌گذاری در مناطقی را كه فاقد پیشرفت هستند گسترش دهیم».
اصل 4 ترومن در شرایطی مطرح شد كه هاری ترومن رئیس جمهور ایلات متحده ی آمریكا موفق شده بود پیمان آتلانتیك شمالی (ناتو) را به وجود ‌آورد و با وارد كردن تركیه و یونان به جمع اعضای این پیمان، امنیت مدیترانه ی شرقی را نیز به ناتو گره بزند و آنرا به تدریج به امنیت خاورمیانه پیوند دهد. از این تاریخ به بعد تمامی كمك های اقتصادی و سیاسی امریكا به كشورهای خاورمیانه از جمله ایران در چهارچوب اصل 4 ترومن پرداخت شد.