مختصري از تاريخچه احداث راه آهن در ايران

جالبه دوست داشتید یه نگاه بکنید
http://ttic.ir/1391-01-01-22-33-30/1391-...29-01.html

راه آهن غيردولتي

راه آهن حضرت عبدالعظيم

درسال 1261 شمسي خط آهني در حدود هشت كيلومتر و بعرض 1000 ميليمتر از تهران به شهرري بوسيله مسيوبواتال فرانسوي كشيده شد كه بعدا امتياز آن به يك كمپاني بلژيكي واگذار گرديد.

راه آهن شركت نفت

شركت سابق نفت نيز براي رفع حوائج خود در محوطه تاسيسات نقت جنوب اقدام باحداث راه آهني نمود كه حدود آن 165 كيلومتر و عرض آن بين خزيمه و مسجد سليمان 760 ميليمتر و درآبادان به 920 ميليمتر مي رسيد. از خصايص لكوموتيوهاي اين راه آهن آن بود كه در موقع سوختن و كار جرقه توليد نمي كردند.

- راه آهن دولتي

راه آهن سراسري

ايجاد راه آهن درايران همواره يكي از آرزوهاي بزرگ و ملي محسوب مي گرديد. و باينكه در حدود نيم قرن كوشش هائي از طرف اولياء امور در انجام اين امر خطير بعمل مي آمد تحقق اين آرزوي ملي تا سال 1306 بطول انجاميد.

در23 مهرماه 1306 اولين كلنگ ساختمان سراسري درتهران محل فعلي ايستگاه تهران برزمين زده شد و ازهمان وقت رسما ساختمان راه آهن از سه نقطه جنوب - مركز - شمال آغاز گرديد و براي اينكه اين امر خطير باسرمايه داخلي و بدون استمداد از بيگانگان انجام يابد و از طرفي تحمل هزينه آن براي ملت ايران طاقت فرسا نباشد، قبل از شروع بساختمان راه آهن بنابفرمان دولت وقت قانون انحصار قند و شكر و چاي را وضع و درنهم خرداد 1304 بتصويب مجلس شوراي ملي رسانيد.

بموجب اين قانون مقررگرديد ازهرسه كيلوقند وشكر دوريال و ازهرسه كيلوچاي شش ريال ماليات اخذ و درآمد حاصله ازآن صرف هزينه ساختمان راه آهن سراسري گردد. راه آهن سراسري در27 مرداد ماه 1317 بپايان رسيده و دوخط شمال و جنوب درايستگاه سميه بيكديگر متصل و درروز سوم شهريورماه 1317 اين خط با تشريفات خاصي رسما افتتاح و بهره برداري آن شروع شد.

راه آهن گرمسار- مشهد

زمانيكه راه آهن سراسري درشرف اتمام بود، وزارت راه مامور ساختمان ساير خطوط گرديد و اولين خطي كه پس از خط سراسري اقدام بساختمان آن گرديد ، خط گرمسار-مشهد است . ساختمان خط مذبور از روز 24 اسفند 1316 آغاز و زيرسازي و ريل گذاري آن تا ايستگاه شاهرود بطول 315 كيلومتر تا سال 1320 باتمام رسيده و بهره برداري از آن شروع شد. ليكن عمليات ساختماني از شاهرود ببعد بعلت بروز جنگ جهاني دوم متوقف گرديد تااينكه بعداز پايان جنگ و رفع محظورات مجددا عمليات ساختماني آن از سال 1326 بوسيله وزارت راه و از اعتبارات سازمان برنامه شروع گرديد و پس از پيشرفت عمليات ساختماني از اسفندماه 1333 ريل گذاري آن بوسيله اداره ساختمان وزارت راه و از هفدهم ديماه 1334 توسط راه آهن دولتي ايران آغاز و درهفدهم ديماه 1335 خاتمه يافت و از همان تاريخ اقدام به قبول بار ازهمه نقاط راه آهن به اين خط گرديد.

راه آهن تهران - تبريز

دومين خطي كه پس ازتكميل راه آهن سراسري اقدام بساختمان آن گرديد، خط تهران - تبريز ميباشد . ساختمان اين خط روز هيجدهم آبانماه 1317 از تهران شروع و تا روز چهاردهم آبانماه 1321 ساختمان و ريلگذاري آن تاميانه خاتمه يافت و بلافاصله بهره برداري ازآن شروع گرديد. ليكن بعلت بروز جنگ دوم جهاني عمليات اين خط نيز متوقف و پس از پايان جنگ مانند خط گرمسار - مشهد عمليات ساختماني آن بوسيله وزارت راه شروع و ريلگذاري آن از ميانه شروع و روز 29 مهر 1335 به ايستگاه مراغه رسيده و از دهم ديماه 1335 بهره برداري از تهران تا مراغه آغاز گردبد.

راه آهن قم -يزد

ساختمان اين خط از نهم آذرماه 1317 از قم شروع و پيش بيني شده بود كه در سال 1321 خاتمه يابد ليكن پس از وقايع 1320 عمليات خط مذبور نيز متوقف گرديد. چون قسمتي از زيرسازي اين خط حاضر و براي ريلگذاري آماده بود در تاريخ 29 فروردين 1326 راه آهن دولتي ايران با مصالح موجود اقدام بريلگذاري از قم بكاشان نموده و در تاريخ 26 ارديبهشت ماه 1328 عمليات ريلگذاري خاتمه يافته و از روز 19 خرداد ماه 1328 بهره برداري آن شروع شد .

تصاويري تاريخي از مراحل احداث راه آهن سراسري