فرهنگ لغت شهرسازی و معماری==> حرف س ش

جلوگیری از جرم از طریق طراحی محیطی
( Crime prevention through environmental design (CPTED
ایده ای که بر این اصل استوار است که محیط فیزیکی می تواند دستکاری شود تا وقوع جرم و ترس از وقوع جرم از طریق تقلیل بروز رفتارهای خلاف کاهش یابد. این شیوه بر حوزه بندی در طراحی تاکید دارد که از ایجاد یک سیستم سلسله مراتبی و شبکه ارتباطی غیرپیوسته چون ایجاد بن بست ها حمایت می کند. این شیوه ها دزدی را تقلیل می دهد زیرا مجرمان از گذر از معابری که ممکن است در آن به دام بیفتند احتراز می کنند.

حومه شهری Urban Suburb


حوزه ای در بیرون شهر اصلی با فاصله از آن که جز همان شهر و محل سکونت بخشی از جمعیت آن به شمار می آید. در گذشته که شهر ها حصار دفاعی داشتند، نواحی بیرون قلعه، حومه خوانده می شد.

حوزه(عنصر5از عناصر لینچ)
به مکان هایی از فضای شهری اتلاق می شود که یک بافت مشخص و مشهود دارد و متناسب با عملکردشان پذیرندگی دارند. که 2 نوع دارد.مثال برای نوع 1 ساختمان های اتیه سازمثال مناسب است

1.textureبافت 2.grainدانه بندی

خصوصی سازی Privatization


خصوصی سازی اصطلاحی عام برای مجموعه ای از سیاست هاست که وجه اصلی آن تقویت بازار به بهای جایگاه اقتصادی دولت است. خصوصی سازی با توجه به سطح تحلیل، به صورت های مختلف تعریف می شود. در معنای بسیار عام، خصوصی سازی عینی این که برای تامین نیاز های جامعه، هر چه بیشتر بر نهاد های خصوصی و هر چه کمتر بر نهادهای عمومی تکیه شود. خصوصی سازی در وجه کاربردی، یعنی کاستن از نقش دولت و افزودن بر نقش بخش خصوصی از حیث فعالیت ها، مالکیت ها و داراییها.

حکمروایی Governance


حکمروایی اعمال اقتدار سیاسی، اقتصادی و اداری در پیشبرد امور عمومی در سطوح مختلف از خرد تا کلان است. بدینسان، حکمروایی تدوین و اجرای سیاست ها در امور عمومی است.

چشم‌انداز landscape


چشم‌انداز ویژگی‌های نمایان ناحیه‌ای از زمین است که عناصر فیزیکی همانند زمین‌چهره‌ها، بدنه‌های آبی مثل رودها، دریاچه‌ها و دریا، عناصر زنده همانند پوشش زمین شامل پوشش گیاهی بومی، عناصر انسانی همانند کاربری اراضی، ساختمان‌ها و سازه‌ها، و عناصر ناپایدار مثل وضعیت روشنی و آب‌وهوا، را در بر می‌گیرد.

خدمات روستایی Rural Services Provision


خدمت رسانی روستایی عبارت است از تامین امکانات و تسهیلات به منظور پاسخگویی به نیازهای افراد، تلاش در این زمینه صرفا تولید یک کالا یا اریه یک خدمت را شامل نمی شود، بلکه انتقال آن ها نیز می تواند در این معقوله قرار گیرد، از قبیل انتقال آب یا گاز و کالاهای غیر ملموس، نظیر بهداشت یا آموزش و پرورش و خدمات ترویجی.

دستور کار 21 Agenda 21

دستور کار 21 عبارت است از برنامه همه جانبه اقدام نهاد های وابسته به سازمان ملل، دولت ها و گروه ها در سطوح جهانی، ملی و محلی، در مناطقی که محیط طبیعی در معرض اثرات ناگوار انسانی است.

agenda به معني دستور كار و 21 به منزله ورود به قرن 21 يا سال 2000 ميلادي مي باشد . اجلاس زمين در تابستان 1992 (1371خورشيدي) در شهر ريودوژانيرو برگزار شد شركت كنندگان در اجلاس ريودوژانيرو در مورد چندين موضوع كاملا به توافق رسيدن كه يكي از آنها Agenda 21 بود كه خود در چهل فصل تدوين گرديده است و هدف اصلي آن رسيدن به توسعه پايدار مي باشد .
سرفصلهاي دستور كار 21 عبارتنداز : مقدمه . همكاريهاي بين المللي . مبارزه با فقر . تغيير الگوي مصرف . جمعيت و پايداري . حفظ و توسعه بهداشت انسان . اسكان پايدار بشر . تصميم گيري در زمينه توسعه پايدار . حفاظت از جو (اتمسفر) . مديريت پايدار منابع زميني . مبارزه با جنگل زدائي . مبارزه با بيابان زيستي . مديريت صحيح فن آوري زيستي . حفاظت و مديريت اقيانوس ها . حمايت و مديريت منابع آب فاضلابها . مديريت پسماندهاي راديواكتيو . تقويت نقش گروههاي عمده . زنان و توسعه پايدار . كودكان و نوجوانان در توسعه پايدار . تقويت نقش مردم بومي . تقويت نقش سازمانهاي غير دولتي . مقامهاي محلي (شهرداريها) . تقويت نقش كارگران و اتحاديه هاي كارگري . تقويت نقش تجارت و صنعت . جامعه علمي علم در خدمت توسعه پايدار . آگاهي عمومي و آموزشهاي حرفه اي . توانمند سازي براي توسعه پايدار . سازماندهي براي توسعه پايدار . اسناد حقوقي بين المللي . اطلاعات براي تصميم گيري . عناوين فوق الذكر از كتابچه " دستور كار 21 به زبان ساده" كه توسط برنامه عمران سازمان ملل متحد UNDP در بهار 1381 انتشار يافته و به فارسي نيز ترجمه گرديده ارائه شده است .

اصول كلي دستور 21 :
اصول كلي دستور كار 21 جهت دستيابي به توسعه پايدار در تمامي ابعاد مي باشد و راه حل ها و طرز تفكرهاي پايدار كه دردراز مدت قابل اجرا هستند را توصيه مي نمايد .
همچنين بر اين موضوع تكيه دارد كه كليه آحاد مردم در تمامي جوامع و كشورهاي سراسر كره خاكي بايستي تغييرات لازم را همزمان انجام دهند تمام كارهايي كه بايد صورت پذيرد احتياج به زمان دارد و همه بايد در جهت سازماندهي به اين مسئله جهاني اقدام لازم را به عمل آورند و از همين امروز آغاز كنند . در اجراي دستور كار 21 با توجه به تاكيد بر نيروهاي مردمي تحت پوشش تشكلهاي غير دولتي NGOs نقش ويژه اي به شهرداريها به عنوان مقامات محلي تفويض شده است كه در راستاي اهداف توسعه پايدار حمايتهاي لازم را انجام دهند .

دانش بومی Indigenous Knowledge


دانش بومی، دانش گروه‌های انسانی در ارتباط با زمينه‌های مختلف هستی، زندگی و معيشت است که از تعامل با محيط طبيعی و اجتماعی و از طريق آزمون و خطا در خلال زمان شکل گرفته و عمدتاً شفاهی و نامکتوب است.
دانش بومی بخشی از سرمايه ملی هر قوم است که باورها، ارزش‌ها، روش‌ها، ابزارها و آگاهی‌های محلی آنان را در بر می‌گيرد. تجربه نشان می‌دهد که دانش بومی نه تنها با دانش رسمی تعارض و تناقضی ندارد بلکه ويژگی‌های متفاوت دانش بومی، آن را مکمل خوبی برای دانش رسمی قرار می‌دهد. دانش بومی قابل دسترس، قابل فهم، ساده، کارآمد و ارزان است، دانش بومی به مسائل به صورت کلی نگاه کرده و طريقه انتقال آن شفاهی است. اين دانش پويا بوده و در طی زمان آبديده شده است و چون در بطن محيط طبيعی و اجتماعی محلی تکامل يافته است با شرايط بومی و منطقه‌ای کاملاً سازگار می‌باشد.

دولت الکترونیک Electronic State


دولت الکترونیک بر اساس اصول، مبانی پایه و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور تبادل اطلاعات و خدمات بین شهروندان، محیط های کسب و کار و دولت شکل می گیرد.