توسعه عمودی یا افقی ؟

درود
سپاس از دیدگاهایی که بیان کردید ؛ راستش زیاد اطلاعات ندارم اما با علم کم خودم اجازه بدید در این باره چیزی که برداشت کردم رو بیان کنم ؛ توسعه ی افقی به معنی ای که الان در شهرهای ایران شاهدش هستیم به سمت افزایش قلمرو فضایی و افزایشی کالبد جدید به سمت بی هویتی رفته و با بی روحی اونها مواجه هستیم که این تبدیل شدن شار به شهر رو از دیر باز بدون فلسفه ی موجه و بیشتر جنبه های تجریدیش که تأکید بر رشد ناموزون و خود به خودی شهر رو داره پیش برده تا جایی که میدونم بررسی ها نشون داده چیزی در حدود 15 تا 20 درصد شهرها رو زمینهای خالی تشکیل میده ؛زمینهای بلا استفاده و بعضاً زمینهای قابل بازیابی که ممکنه که تصاویر منفی و مخاطرات زیست محیطی رو در ذهن مجسم کنه اما به نوعی این زمینها میتونند فرصتی برای توسعه ی درون شهری و اقتصاد محله ای یک شهر باشند.و همونطور که از توسعه ی درونی و مفهومش برمیاد عملاً به معنی رهاکردن توسعه ی بیرونی نیست بلکه بیشتر به انتظامی که توزیع متعادل تجهیزات رو تأسیسات رو چه در درون وچه بیرون پا بفشاره تأکید داره ؛که خوب این شعار رشد افقی دشمن توسعه ی پایدار هم شعار معروفی هست و به قول دوستان بهتره که زمینهای کشاورزی به صورتی که هستند باقی بمونند و کاربریشون حفظ بشه که شهرسازی به قسمت اقتصاد شهری هم وفادار مونده باشه و این مشکل که زمینها در حاشیه ی رودخانه ها و بعضاً در خود رودخانه که در مناطق جنوبی کشور باتوجه به کمبود بارندگی ؛ کم کم این کاربری خود رو از دست دادند ؛ ساخت و سازهای غیرقانونی با رشد وسیع در شهرهای نسبتاً کوچک افزایش پیدا کرده و گاه که در زمستان با طغیان رودها مواجه میشند تمام مناطقی که ساخت و ساز مسکونی رو به صورت غیر قانونی در اونها شاهدیم آسیب می بینه اما بااین حال با توجه به اینکه شهرداری ها به این موضوع آگاه هستند هیچ اقدامی در این خصوص صورت نمیگیره !!! خوب توسعه ی عمودی هم در ذهن بلندمرتبه سازی رو زنده میکنه که از مکتب شیکاگو تا پست مدرنیسم تعاریف خاصی براش ارائه شده ، از لحاظ اقتصادی شاید به دلیل کاهش هزینه های دسترسی خدماتی تأثیر مثبتی داشته باشه همینطور به دلیل توجه این پدیده به مسئله ی مسکن و پاسخگویی به نیاز مسکن تأثیر مثبتی داره ،مسلماً از لحاظ کالبدی فضایی فقط به این دلیل که از رشد افقی جلوگیری میکنه تأثیر مثبتی هست که خوب مسلماً پیامد این تأثیر مثبت هم دستیابی به کاربری های خدماتی ،فضای سبز ،ورزشی ، درمانی ، آموزشی و... با سرانه ی بالایی میتونه باشه که خوب تأثیر مثبتی هست اما باایجاد همین عدم هماهنگی و تعادل بین تراکم موجود و ظرفیت زیر ساختها باایجاد مشکلاتی مثل ؛ عدم دسترسی سواره و پیاده ؛ترافیکهای شهری ،کمبود پارکینگ شهری ؛ایجاد سایه اندازی و جلوگیری از بهره گیری ساختمانهای کم ارتفاعتر از نور خورشید در مناطق سردسیری کلانشهر ؛همینطور ایجاد دید بصری نامناسب که گاهاً ممکنه پیش بیاد ،ایجاد آلودگی و جلوگیری از جریان یافتن هوا و نزدیکی باهوای آلوده ی بالا میتونه منفی تلقی بشه؛ از لحاظ اجتماعی و فرهنگی هم میتونه به دلیل بالا بردن فرهنگ آپارتمان نشینی و به وجود آوردن محیطهای بزرگتر مثبت تلقی بشه و هم به دلیل افزایش تراکم جمعیتی با کاهش امنیت منفی باشه پس نمیشه از نقش مطلق صحبت کرد تنها زمانی ساختمانهای بلندمرتبه میتونند به خوبی نقشی که بهشون داده شده رو ایفاکنند که اقدام به احداثشون بر اساس مطالعات امکان سنجی و طراحی و ساختشون بر پایه مبانی علمی و فنی باشه که خوب راهکارهای زیادی هم هست حتی در زمینه ی اقتصادی با وارد کردن بحث تراکم تشویقی خواستند مشکل و حل کنند اگر اشتباه نکنم اما اصلاً ازاین تراکم ها برای توسعه ی بحث خدمات استفاده نشد ، نمیدونم چقدر از مطلب دور شدم اما حداقل در شهرهایی که از نزدیک دارم میبینم وقتی توسعه ی افقی بامشکل مواجه هست چطور میشه انتظار داشت که توسعه ی عمودی براساس بهتر شدن پیش بره ؛ ضمن اونکه من خودمم وقتی اسم توسعه ی عمودی میاد بیشتر یاد ساختمانهای تجاری میفتم چون به قول مهندس عزیز در بلندمدت در مناطق مسکونی آثار سوئی میذارند .

راهکار تراکم تشویقی در ایران و بالا بردن ارتفاع ابنیه شهر در این سیاست خودش توسعه افقی محسوب میشه!
چون گستره این افزایش طبقات در کل شهر گسترده شده و دقیقا برعکس در توسعه عمودی چون شهر از یک نقطه شروع به بلند شدن میکنه همیشه حاشیه شهر ها در حد ارتفاع معقول ابنیه 6 تا 8 متری باقی میمونه!
در مورد سیاست های مشکل دار ایران هم باید گفت بخش بزرگی از مشکل عدم وجود حد ارتفاعی برای ابنیه و تنها لحاظ شدن تعداد طبقات و مساحت در طرح ها هست که مشکل زا هست، چون هم طرح ها را به شکل امروزی در میاره و هم شبهات زیادی ایجاد میکنه که منجر به مشکلات میشن.


ببینید قرار نیست سازنده خصوصی تنها بر پایه وجدان همه این کارها رو بکنه، اول مطالعات در زمینه تونل های باد و زمین های زیستی و کشاورزی و ..... و معین کردن حد ارتفاعی برای ابنیه بر عهده دولت محلی است، دوم اگر سازندگان املاک بر اساس قانون شورای عالی مثل بقیه دنیا مجبور باشن در عمل و نه فقط یک قانون خاک گرفته به ضمانت پنج تا ده ساله خودشون برای گارانتی و خدمات محصول تولیدی یعنی ابنیه اقدام کنن خود به خود مشکلات حل میشه و برج های تجاری که شما انقدر چرکین بهش نگاه میکنین تبدیل به محصولات با کیفیتی میشن.

در مورد بقیه اشکالات وارده هم قبلا صحبت کردم بخونید، اما اینکه مشکل ترافیک و پارکینگ و ... در مرکز شهر باشه اصلا چیزی نیست که قرار باشه حل بشه، اتفاقا نباید بهش امکانات داد تا فرهنگ استفاده از اتومبیل در مراکز شهری متعادل بشه وگرنه اگر بهش امکانات داده بشه مرتبا رشد ترافیکی میکنه!
نیویورک نمونه خوبی هست تا سال دو هزار مرتبا سعی شد مشکل ترافیک با سیاست های مختلف حل بشه اما نتیجه این شد که مرتبا مشکلات بیشتر شد، بعد دو هزار هیچ کاری براش نکردن و امروزه در مرکز نیویورک حتی ثروتمند ترین افراد هم مسیر های تا پانصد متر را بدون استفاده از اتومبیل شخصی تردد میکنن، پس گاهی کاری نکردن راه حل موفق تری هست، اما حمل و نقل مربوط به این پست نیست. اگر خواستین در پست بحث حمل و نقل بیشتر صحبت میکنیم.

______________________
در ابتدا به خاطر اطلاعات کمم پوزش میخوام و سپاس از پاسخ جامعتون ؛ درسته باور بنده هم همینه وقتی قوانین به روز رسانی نشه و یا بهشون بها داده نشه ؛ شاید این مشکلات باقی بمونه و این قانونمندی نیاز به نفوذ و ملزم به رعایتش در باور همه هست ؛نمیدونم اما تصور میکنم شاید اگر پیش نویس قانون جامع مدیریت شهری به تصویب برسه ،اوضاع بهبود پیدا کنه!!!!