راهبرد طراحی فرآیند محور و محصول محور کیفیت های محیط شهری

مصطفي عباس زادگان -دكتراي طراحي شهري، دانشكده معماري و شهرسازي، دانشگاه علم و صنعت
ريحانه وحيديان- كارشناسي ارشد طراحي شهري، دانشكده معماري و شهرسازي، دانشگاه علم و صنعت.

چكيده:
طراحي شهري در طول عمر كوتاه خود تحولاتي را تجربه نموده كه تحول از
ديدگاه محصول گرا به ديدگاه فرايند گرا از جمله آن است. با طرح مسئله
چگونگي اعمال فرايندمحوري و محصولمحوري در طراحي كيفيت هاي محيط
شهري، تشريح ويژگي هاي دو نگرش فرايند محور و محصول محور به
خروجي هاي متنوع طراحي شهري، از اهدافي است كه اين پژوهش نظري براي
خود برگزيده است. در اين راستا، آراي پنج نظريه پرداز و ديدگاه متفاوت بررسي
و در قالب اين دو نگرش طبقهبندي شدهاند. هدف ديگر پژوهش، ايجاد رويكرد
تازه در دستيابي به كيفيت هاي گوناگون محيط شهري با كمك دو نگرش فرايند
محور و محصول محور است. با بررسي تعدادي از طبقه بنديهاي ارائه شده از
سوي انديشمندان مطرح طراحي شهري، كيفي تهاي ده گانهاي از آنها استخراج
شد تا جمعبندي جامعي صورت پذيرد. اين كيفيت هاي ده گانه و جامع به كمك
ابزار واسطي به دو دسته كلي نگرش فرآيندمحور و محصولمحور اختصاص
يافتند. نتيجه نهايي اين گونهبندي، طراحان شهري را قادر مي سازد تا با
بهره گيري از روشي خلاقانه، گزينش صحيحي از ابزارهاي طراحي شهري در
مواجهه با هر يك از كيفيت هاي ده گانه مطرح شده داشته باشند.